تهیه و تنظیم صورت معاملات فصلی در موضوع مالیات ها و اجرای جزییات و قوانین مربوط به ان یکی از دغدغه های ذهنی مودیان بوده و برای برای تهیه و ارسال آن بایستی رعایت فرمت های خاص ارائه شده توسط سازمان امور مالیاتی مورد توجه قرار بگیرد.صورت معاملات فصلی در نظام اقتصادی و مالیاتی کشور یک سند بسیار مهم و مبنای تصمیم گیری های کلان اقتصادی بوده و مقدمات برقراری عدالت اقتصادی و اجتماعی را فراهم می ارود . به بیان ساده تر صورت معاملات فصلی در واقع جزییات خرید و فروش و معاملات تجار و صاحبان کسب و کار بوده که باید در مهلت های تعیین شده در اختیار سازمان امور مالیاتی قرار بگیرد و این الزام طبق ماده ۹۵ قانون مالیات های مستقیم باید انجام شود .
حتما بخوانید : صفر تا صد صورت معاملات فصلی
انواع روش های ارائه صورت معاملات فصلی
برای ارائه صورت معاملات فصلی به سازمان امور مالیاتی سه روش بر خط و غیر برخط و لوح فشرده وجود دارد که مودیان می توانند با توجه به خواست و امکانات خودشان یکی از این سه روش را انتخاب نمایند. انتخاب هر یک از این روش ها و انجام مراحل آن باید توسط افراد متبحر و متخصص در این امر صورت گرفته و تمامی جزییات رعایت شود تا پس از بررسی سازمان امور مالیاتی شرکت یا بنگاه اقتصادی یا شخص مشمول جریمه های مرتبط نگردد .
ارائه صورت معاملات فصلی به روش برخط یا آنلاین
در این روش مودیان باید قبل از هر چیز در سامانه ثبت اطلاعات ثبت نام کرده و نام کاربری و رمز عبور گرفته باشند پس از ان میتوانند با استفاده از نام کاربری و رمز عبور خود وارد سامانه شده واطلاعات مربوط به معاملات فصلی مانند گزارشات خرید ، فروش ، ثبت اطلاعات مربوط به پرداخت قرارداد ها یا عدم پرداخت انها را وارد نمایند . پس از آنکه اطلاعات لازم وارد شد کاربر باید کد پیگیری گرفته و ثبت نهایی را انجام دهد لازم به ذکر است پس از ثبت نهایی و گرفتن کد پییگری امکان تغییر و اصلاح اطلاعات به هیچ وجه وجود نخواهد داشت .
ارائه صورت معاملات فصلی به روش غیر برخط یا آف لاین
در این روش مودیان با خرید نرم افزارهای رایانه های موجود در بازار که مربوط به ثبت اطلاعات معاملات فصلی هستند در محل کسب و کار خود اقدام به تکمیل اطلاعات کرده و به صورت یک فایل آن را ذخیره می کنند و بعد از طریق اینترنت به سامانه ثبت اطلاعات معاملات فصلی سازمان امور مالیاتی وصل شده و به صورت یک جا این فایل را وارد سامانه کرده و ثبت می نمایند و کد پیگیری میگیرند . البته مودیان باید توجه داشته باشند فقط می توانند از نرم افزارهایی استفاده کنند که مورد تایید سازمان امور مالیاتی بوده و قالب و فرمت خاص را داشته باشد و تمامی اطلاعات و جزییات این معاملات در آن پیش بینی شده و قابل ثبت و ارسال نیز باشد .
ارائه صورت معاملات فصلی به روش لوح فشره
مودیان و مشمولان قانون گزارش معاملات فصلی می توانند از روش سوم که لوح فشرده یا سی دی است استفاده کرده و اطلاعات موبوط به معاملات فصلی خود را به سازمان امور مالیاتی ارسال نمایند . در این روش مودیان با استفاده از فرمت های تعریف شده توسط سازمان اطلاعات خرید و فروش و قرارداد های خود را ثبت کرده و بوسیله یک سی با لوح فشرده به سازمان امور مالیاتی ارسال می کنند.
چه افرادی موظف به ارسال گزارش معاملات فصلی هستند ؟
طبق ماده ۱۶۹ قانون مالیات های مستقیم افراد حقیقی و حقوقی که در بند های الف و ب ماده ۹۵ قانون مالیات های مستقیم از انها نام برده شده است مکلف هستند که گزارش معاملات فصلی خود را در پایان هر فصل در مهلت مقرر شده تهیه و به سازمان امور مالیاتی ارسال نمایند .
مشمولین بند الف افرادی هستند که در قانون مکلف شده اند تمامی رویداد های مالی و صورت معاملات خود را در دفتر روزنامه و دفتر کل ثبت کرده و اسناد و مدارک مربوط به آنها را هم نگهداری کنند و همچنین اشخاص مشمول بند ب مودیان حقیقی یا حقوقی هستند که قانون انها را موظف به ثبت و نگهداری صورت معاملات در دفتر هزینه و درآمد کرده است .
از مشاغل بند الف می توان به دارندگان کارت بازرگانی و صادر کنندگان و وراد کنندگان ، صاحبان کارخانه ها و واحد های تولیدی و خدماتی ، صاحبان معادن و موسسات حسابداری و حسابرسی و رایانه ای ، دارندگان مدارس غیر انتفاعی و سرای سالمندان و آرایشگاهها ، بیمارستانها و درمانگاههای خصوصی و زایشگاهها ، هتل ها و مراکز هنری اشاره کرد . مشاغل بند ب که مشمول ارسال صورت معاملات فصلی هستند نیز شامل وکلا ، کارشناسان دادگستری ، مشاوران حقوقی و حسابرسان رسمی ، طلا فروشان و کارگزاران و فروشندگان اهن آلات می باشند .
مهلت ارسال معاملات فصلی
صورت معاملات فصلی باید در چه تاریخی به سازمان امور مالیاتی ارسال شود ؟
این گزارشات باید در پایان هر فصل و حداکثر تا یک ماه پس از پایان هر سه ماه به سازمان امور مالیاتی ارسال گردد. عدم ارسال صورت معاملات فصلی یا ارسال آن بعد از مهلت مقرر می تواند مودیان را مشمول جرایم مالیاتی مربوطه نماید .
( مهلت ارسال معاملات فصلی )
مودیانی که گزارشات فصلی خود را ارسال نکرده یا با تاخیر ارسال کرده اند شامل چه جرایمی میشوند ؟
مودیانی که صورت معاملات خود را ارسال نکنند یا اینکه این گزراش را بدون درج کد اقتصادی ارسال نمایند و یا اینکه برای ارسال صورت معاملات فصلی از کد اقتصادی دیگری استفاده کرده یا کد اقتصادی خود را در اختیار شخص دیگری بگذارند ده درصد مورد معامله ای که این موضوعات در موردش صدق می کند جریمه خواهند شد . مودیان باید توجه داشته باشند گاهی یک مورد معامله که در ان تخلف های این چنینی صورت گرفته است می تواند جرایم سنگینی را به همراه داشته باشد . اگر مشولان قانون ارسال صورت معاملات فصلی گزارشات خود را بعد از تاریخ مقرر شده ارسال کنند یک درصد مورد معامله ای که دیر ارسال شده است جریمه خواهند شد .یک موضوع حائز اهمیت در خصوص قانون مالیات معاملات فصلی اینکه گاهی بازرسین مالیاتی اقدام به بررسی دوره ای اسناد و مدارک معاملات کرده و حتی اگر از قبل تخلفی را اعلام نکرده باشند ولی در بررسی های دوره ای تخلفی را کشف کنند می توانند بر اساس آن مودیان را جریمه نمایند . ضمن انکه چون کد اقتصادی در همه امور مربوط به مالیات ها از اهمیت ویژه ای برخوردار است در صورت تغییر در آدرس محل کسب ، نام و تعداد سهامداران ، شماره تماس و غیره باید تغییرات به سازمان امور الیاتی اعلام شود در غیر این صورت مسئولیت اشتباهاتی که ممکن است در این خصوص صورت گیرد به عهده خود مودی خواهد بود .
حتما بخوانید : مالیات حقوق دستمزد چیست و چگونه محاسبه می شود ؟
با خریدارانی که شماره اقتصادی خود را اعلام نکرده و پنهان می کنند در قانون چه برخوردی میشود ؟
در مواردی که خریدار در هنگام معامله کد اقتصادی خود را اعلام نمی کند فروشنده برای اینکه خودش هم جریمه نشود باید صورت معامله مذکور را با ذکر نام و نام خانوداگی خریدار و یا شرکت طرف معامله را به همراه جزییات معامله به سازمان امور مالیاتی اعلام نماید و سازمان امور مالیاتی خریدار را در دو شکل ذیل جریمه خواهد نمود :
- اگر مجموع میزان معامله ای که کد اقتصادی آن از طرف خریدار اعلام نشده است کمتر از ۸۸۰۰،۰۰۰ ریال باشد ذکر کد اقتصادی ضرورری نبوده و خریدار می تواند کد اقتصادی خود را اعلام نکند و این کار باعث جریمه خریدار و فروشنده نخواهد شد .
- در حالت دوم اگر مجموع میزان معامله ای که کد اقتصادی آن از طرف خریدار اعلام نشده بیشتر از ۸۸۰۰،۰۰۰ ریال باشد فروشنده موظف است برای اینکه جریمه نشود صورت معامله و جزییات کامل آن را به سازمان امور مالیاتی اعلام کند در این صورت خریدار فقط جریمه خواهد شد ولی اگر فروشنده هم از ذکر صورت معامله و مشخصات کامل خریدار امتناع ورزد هم فروشنده و هم خریدار جریمه خواهند شد.
کد اقتصادی چیست و چه نقشی در فرایند های مالی و مالیاتی دارد ؟
در سطور بالا به وفور از لزوم دریافت کد اقتصادی توسط صاحبان مشاغل و بنگاههای اقتصادی و درج ان در صورت معاملات فصلی و کلیه اسناد و مدارک مالی و مالیاتی اشاره شد اما تعربف کاربردی کد یا شماره اقتصادی در قانون به این شکل بیان شده است : کد یا شماره اختصاصی برای هر تاجر یا بنگاه اقتصادی و یا صاحب کسب و کار است که سازمان امور مالیاتی آن را صادر می کند .
( ارائه خدمات مالیاتی در شرکت حسابداری محاسبان تلاشگر خبره )
این کد مانند شماره شناسنامه و یا کد ملی بوده و دقیقا تا این حد انحصاری و اختصاصی می باشد . با استفاده از این کد کلیه معاملات و مراودات و عملیات های مالی انجام شده و ذکر این کد بیانگر نام موسسه و بنگاه اقتصادی و یا شخص معامله کننده است . صاحبان مشاغل و بنگاههای اقتصادی برای دریافت کارت بازرگانی ، گواهی ارزش افزوده ، شرکت در مناقصات و مزایده های داخلی یا خارجی ، عقد قرارداد با اشخاص حقیقی و حقوقی و ارسال اظهارنامه های مالیاتی و ارزش افزوده باید این کد را داشته باشند و بدون داشتن آن نمی توانند هیچکدام از این فعالیت ها را به انجام برسانند .
چه افرادی موظف به دریافت کد اقتصادی هستند و نحوه دریافت آن چگونه است ؟
همه افرادی که صاحب مشاغل تولیدی ، خدماتی ، توزیع و مونتاژ کالا ها هستند و دارای جواز کسب و کار می باشند باید کد اقتصادی دریافت کرده و کلیه معاملات مالی خود را با این کد انجام دهند ضمن انکه افرادی هم که در قانون مالیات های مستقیم به انها اشاره شده است باید کد اقتصادی دریافت کنند .
برای دریافت کد اقتصادی مشمولین باید به سایت سازمان امور مالیاتی مراجعه کرده و در این سامانه ثبت نام کنند . نام کاربری و رمز عبور دریافت نمایند بعد از ان گزینه دریافت کد اقتصادی را انتخاب کرده و مشخصات کامل خود را اعم از نام و نام خانوادگی ، شماره تماس ، آدرس محل کار و محل زندگی به طور کامل و دقیق وارد نمایند و در انتها اطلاعات را ثبت نهایی کرده و کد پیگری خود را نگهداری کنند . برای اطلاع از صدور کد اقتصادی هر چند روز یکبار به سامانه مراجعه کرده و با ذکر کد پیگیری از وضعیت صدور آن مطلع شوند .
چه افرادی می توانند برای معاملات خود کد اقتصادی دریافت نکنند؟
- مساجد و تکیه های که فعالیت های دینی و مذهبی انجام می دهند و در این فعالیت های قطعا مراودات مالی خواهند داشت الزومی به دریافت کد اقتصادی نداشته و می توانند معاملات خود را بدون دریافت این کد انجام دهند .
- اشخاصی که مشغول فعالیت هایی مانند فیلم سازی ، طراحی ، نقاشی ، ترجمه کتاب ، گرافیک ، ویراستاری و نویسندگی هستند هم نیازی به دریافت کد یا شماره اقتصادی نداشته و معاملات آنها بدون دریافت این کد معتبر است و منع قانونی ندارد .
- اشخاصی که به صورت پیمانکاری فعالیت می کنند و مجموع معاملات انها در سال بیشتر از پنجاه میلیون ریال نمی باشد هم لزومی به دریافت کد اقتصادی نداشته و می توانند بدون این کد به فعالیت خود ادامه دهند .
تهیه و تنظیم صورت معاملات فصلی ، اظهارنامه مالیاتی ، ارزش افزوده و سایر امور مربوط به مالیات ها باید در مهلت مقرر و طبق دستورالعمل های مربوطه انجام شود . هدف از دریافت صورت معاملات فصلی شفاف سازی فرایند های مالی و اقتصادی در سراسر کشور بوده و برقراری عدالت اجتماعی در خصوص پرداخت مالیات ها می باشد . این قانون از فرارهای مالیاتی به میزان بسیار زیادی کاسته و جلوی تخلفات مربوط به ان را میگیرد. مودیان باید توجه داشته باشند پنهان کردن صورت معاملات و خلاف گویی در درج اعداد و ارقام مربوط به آن یا استفاده از کد اقتصادی غیر برای اعلام صورت و یا دادن کد اقتصادی خود به دیگران و یا عدم اعلام کد اقتصادی خریدار به سازمان امور مالیاتی می تواند جرایمی تا یازده درصد برای آنها به همراه داشته باشد . برای همین بهتر است مودیان عزیز برای جلوگیری از این امر از مشاوره موسسات مالی و حسابداری خبره کمک بگیرند. موسسه مالی و حسابداری محاسبان تلاشگر خبره با در اختیار داشتن تیمی متبحر می تواند تمامی امور مربوط به دریافت کد اقتصادی و تهیه و تنظیم و ارسال صورت معاملات فصلی را را برای مشمولین و مودیان انجام دهد .